CARİ
AÇIK PROBLEMİNE YAPISAL BİR ÇÖZÜM ÖNERİSİ
Prof.
Dr. Vefa Tarhan
'Teşvik Paketi Cari Açık Problemini Çözemez' başlıklı yazımda, Hükümetin
Haziran'da uygulamaya soktuğu programın, ithal ara malı işçilik ağırlıklı da
olsa, uzmanlık/teknoloji ağırlıklı da olsa, ithalatı azaltarak cari açığı
daraltması mümkün bile olsa, bu etkinin sadece program süresince geçerli
olacağını, süre bittiğinde program öncesi duruma dönüleceğini açıklamıştım.
Dolayısıyla 'geçici' nitelikli bu etkinin 'kalıcı' olabilmesi için paketin devamlı
olarak yenilenmesi gerekeceğini açıklamıştım. Üstelik, diğer ülkeler işçilik-ağırlıklı
ürünleri, işçilik maliyetleri daha düşük olduğu için, daha ucuza üretmeye
başladıklarında hem programın daha yüksek maliyetli olarak yenilenmesi
gerekeceğini, hem de sağlanacak cari açık boyutlu faydanın da azalacağını
belirtmistim. Programın, ayrıca, kaynak dağılımını verimsizleştirecek olduğu
görüşünü de savunmuştum.
Bu yazımda ülkenin ihracatın ithalattan düşük olmasının ve ihracat/ithalat
karşılama oranında zaman içinde bir bozulma trendinin yaşanmakta olmasının
nedeninin ülkenin yanlış, yani mukayeseli avantajının olmadığı ürünleri ihraç
etmekte olmasının sorumlu olduğu görüşünü savunuyorum. Benim görüşümce
ekonominin 4 ana sektörde mukayeseli avantajı var: Tarım, Lojistik, yüksek
katma değerli kesimler, ve Turizm. Turizm sektörünün önemi bilindiği ve gereken
yatırımlar zaten yapılmakta olduğu için yazımda bu sektöre yer vermedim.
Söz konusu sektörlerde bu gün bile yüksek olan talep ilerde daha da artacağı
için bu sektör ürünlerinin desteklenmesinin cari açığa etkisi 'kalıcı'
nitelikte. Ayrıca, bu sektörlerin
ürünleri minimum ara malı ithalatını gerektirdiği için önerim, hem ihracatı
artırıp hem de ithalatı azaltarak, cari ȃçığı çok daha büyük boyutlu olarak
daraltıcı özelliğe sahip. Ek olarak, söz konusu ürünlerin gelir elastikliği
düşük. Bu demek oluyor ki bu ürünler, ilerde daha sık, daha şiddetli, daha uzun
süreli, daha yaygın olarak yaşayacağımıza inandığım küresel şoklara karşı
ekonomide tabii bir savunma mekanizması oluşturacak. Bu sektörlerin desteklenmesi
subvansiyonlar yerine, gereken alt-yapı yatırımlarının yapılmasını içerdiği
için önerimin, hükümetin programının aksine, kaynak dağılımına olumsuz etkileri
de olmamış oluyor.
Bu yazının link'i
No comments:
Post a Comment